การสอบ A-level และ IB ของนักเรียน Year 13 ได้จบลงไปสักพักแล้ว สำหรับนักเรียนที่สมัครเรียนมหาวิทยาลัยที่อังกฤษผ่านระบบ UCAS เอาไว้ ขั้นตอนต่อไปก็คือการรอผลสอบออก แล้วลุ้นว่าตัวเองจะสามารถทำเกรดได้ตามที่มหาวิทยาลัยขอเอาไว้ใน Conditional Offer หรือไม่

ว่าแต่ว่ารู้หรือไม่ ว่าผลออกวันไหน ?

อีกไม่นานแล้วครับ สำหรับปี 2019 นี้ ถ้าใครสอบ IB ผลสอบ IB จะออกวันศุกร์ที่ 5 กรกฎาคมนี้ ส่วนใครที่สอบ A-level ผลสอบจะออกวันพฤหัสบดีที่ 15 สิงหาคมครับ

สิ่งหนึ่งที่จะต้องเตือนไว้ก่อนเลยก็เคย ห้ามหนีไปเที่ยวที่ไหนเด็ดขาดในช่วงระหว่างที่ผลสอบออกนี้ เพราะมีเรื่องราวมากมายที่อาจจะต้องรีบดำเนินการ การไปเที่ยว หรือไปอยู่ในที่ที่จะติดต่อมหาวิทยาลัย หรือ ถูกมหาวิทยาลัยติดต่อได้ไม่สะดวก จะเสี่ยงต่อการเสียโอกาสหลาย ๆ อย่างในชีวิตมาก ๆ เพราะฉะนั้น ห้ามหนีไปเที่ยวไหนเด็ดขาดครับ

จะเกิดอะไรขึ้นในวันที่ผลสอบออก ?

ก่อนอื่นเรามาทบทวนกันนิดนึงว่า นักเรียนส่วนใหญ่ ณ ช่วงเวลานี้จะถือ offer ไว้ในมือ 2 อันดับคือ Firm Choice กับ Insurance Choice โดยที่ Firm Choice คือที่ที่นักเรียนอยากได้มากที่สุด ส่วน Insurance คือที่ที่นักเรียนอยากได้รองลงมา ทีนี้เมื่อผลสอบออก ทาง Examination board ก็จะส่งเกรดเข้าไปให้ทาง UCAS และมหาวิทยาลัยต่าง ๆ รับทราบ จากนั้นก็จะทำการตัดสินใจกันว่านักเรียนจะได้รับการตอบรับเข้าไปเรียนหรือไม่

โดยปกติแล้ว ถ้านักเรียนทำเกรดได้ตาม Conditional offer ของ Firm Choice ก็จะได้รับการตอบรับเข้าไปเรียนในที่ที่เป็น Firm Choice แต่หากไม่ได้ แต่ยังสามารถทำได้ตาม Conditonal Offer ของ Insurance Choice ก็ได้จะได้รับการตอบรับเข้าไปเรียนในที่ที่เป็น Insurance Choice แทน

แต่นั่นคือโดยหลักการนะครับ มีบางครั้งเหมือนกันที่นักเรียนได้เกรดต่ำกว่า Conditional Offer ของ Firm Choice แต่เข้าไปดูใน UCAS ปรากฎว่าตัวเองได้รับการตอบรับจาก Firm Choice ในกรณีของ Insurance Choice ก็เช่นกัน อันนี้ไม่ใช่ว่าระบบผิดพลาด แต่กลายเป็นว่าทางมหาวิทยาลัยพิจารณาแล้วว่านักเรียนยังถือว่ามีคุณสมบัติเหมาะสมพอและจำนวนที่นั่งในปีนั้นก็ยังเหลือ จึงยังได้โอกาสอยู่ ก็ถือว่าทั้งดวงดีและทำเหตุปัจจัยมาดีพร้อม ๆ กันครับ

แต่บางครั้ง ชีวิตก็อาจจะไม่ได้โชคดีเช่นนั้นเสมอไป …

ถ้าผลออกมาแย่กว่าที่คิดไว้ ?

อย่างที่บอกไว้ครับ ถ้าผลสอบออกมาแย่กว่าที่คิดไว้ ออกมาน้อยกว่า Conditional Offer ที่ตั้งเอาไว้ โดยทั่ว ๆ ไปก็แปลว่าเราหมดโอกาสสำหรับที่นั้น อย่างไรก็ดี เราจะแนะนำเด็ก ๆ เสมอว่า ถ้าเกรดน้อยกว่า Conditional Offer เพียงเล็กน้อย ให้ลองโทรไปคุยก่อน

ใช่ครับ … ให้โทรไปคุยก่อน โทรไปที่มหาวิทยาลัยนั้นที่คอร์สนั้นนั่นแหละครับ โทรด้วยตัวเองนะครับ ทางมหาวิทยาลัยไม่คุยกับคนอื่น โทรไปแล้วเล่าให้เขาฟังว่าเกรดของเรามันพลาดไปเล็กน้อย พอจะต่อรอง (negotiate) เพื่อให้ยังได้โอกาสในการตอบรับเข้าเรียนได้หรือไม่ ซึ่งเท่าที่ผ่านมาบางครั้งก็ได้ บางครั้งก็ไม่ได้ หรือบางครั้งก็ได้ แต่เขาอาจจะขอให้นักเรียนส่งงานหรือหลักฐานบางอย่างเพิ่มเติมเพื่อแสดงความสามารถ แต่นั่นก็หมายความว่าโอกาสยังมีครับ บางครั้ง ทางมหาวิทยาลัยอาจเสนอทางเลือกพิเศษ เช่น เสนอให้ไปเรียนอีกคอร์สหนึ่งที่มีความใกล้เคียงแทน ตรงนี้การหาข้อมูลไว้ล่วงหน้าจะได้ประโยชน์มากเพราะจะช่วยให้ตัดสินใจได้ง่ายขึ้นครับ

มีหลาย ๆ คนถามว่าสามารถใช้เป็นการส่ง email แทนได้ไหม บอกเลยครับว่าไม่ทันกิน คนที่โทรไปอาจจะได้ที่ก่อนไปแล้ว และเขาไม่มีเวลามาตอบ email เราแน่นอนครับ เพราะฉะนั้นกล้า ๆ แล้วโทรไปเลย เพื่อสิ่งที่เราอยากได้ครับ

อย่างไรก็ดี ถ้าโทรไปแล้วปรากฎว่าต่อรองไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็น Firm Choice หรือ Insurance Choice ทาง UCAS จะมีทางออกสำรองเอาไว้ให้เรียกว่า Clearing ซึ่งก็คือ ณ ตอนนั้น มหาวิทยาลัยไหนคอร์สไหนมีที่เหลือ นักเรียนสามารถโทรไปพูดคุยและขอสมัครโดยตรงด้วยเกรดและ profile อื่น ๆ ที่มีได้เลย ซึ่งหลาย ๆ คนชอบคิดว่า Clearing เป็นของเหลือ ไม่น่าจะเหลือคอร์สดี ๆ ให้เรียน ซึ่งนั่นเป็นความเข้าใจผิดครับ บ่อยครั้ง Clearing เหลือคอร์สดี ๆ ของมหาวิทยาลัยดี ๆ อยู่พอสมควร เพราะมีคนทำพลาดจาก Conditional offer ที่มหาวิทยาลัยตั้งไว้เยอะ ซึ่งถ้าเผอิญเรามีเกรดที่ค่อนข้างดี เราก็จะยังมีลุ้นในคอร์สเหล่านั้นของมหาวิทยาลัยเหล่านั้นครับ

ถ้าผลดีกว่าที่คิดไว้ ?

ในทางตรงกันข้าม ถ้าเกรดที่นักเรียนได้ สูงกว่า Conditional Offer ที่ Firm Choice ของเราตั้งเอาไว้ เรามีสิทธิ์ที่จะเลือกมหาวิทยาลัยและคอร์สที่สูงกว่าเดิมได้ด้วยการเข้าสู่กระบวนการที่เรียกว่า Adjustment ตรงนี้ทำให้เรามีโอกาสเลือกเรียนมหาวิทยาลัยที่เราไม่เคยได้เลือกมาก่อนตั้งแต่แรกเพราะไม่มั่นใจว่าเกรดจะถึงหรือไม่

อย่างไรก็ดี ก็ไม่ได้แปลว่า Adjustment จะมีมหาวิทยาลัยและคอร์สที่น่าสนใจให้เราอยู่เสมอนะครับ บางครั้งของดี ๆ เหล่านั้นก็หมดไปแล้วตั้งแต่รอบปกติเพราะนักเรียนส่วนใหญ่ทำเกรดได้ถึง Conditional Offer ที่ตั้งเอาไว้ แต่เอาเป็นว่าก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เป็นไปได้ ถ้าทำเกรดได้สูงมาก ๆ จริง ๆ ก็แล้วกัน

หมายเหตุ : สำหรับคนที่สอบ IB แม้ว่าวันศุกร์ที่ 5 กรกฎาคมนี้ จะได้เกรดสูงกว่าที่ Firm Choice ต้องการ แต่ก็จะยังเข้าสู่กระบวนการ Adjustment ไม่ได้ จนกว่าผลสอบ A-level จะออกในวันพฤหัสบดีที่ 15 สิงหาคม เพราะฉะนั้นเด็ก IB ที่จะทำ Adjustment ต้องรอหน่อยนะครับ

ทางเลือกอื่น ๆ ในชีวิตมีอะไรบ้าง ?

แม้จะมี Clearing เป็นตัวเลือกสำรองในยามที่เกรดออกมาต่ำกว่าที่คาดคิดเอาไว้มาก ๆ แต่อยากจะบอกไว้ตรงนี้ว่านอกจากการไปเรียนปริญญาตรีปี 1 แล้ว ยังมีทางเลือกอื่น ๆ อีกหลายทางที่นักเรียนสามารถเลือกได้ ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ของตัวเองมากที่สุด

การที่ผลสอบเราออกมาไม่ดี แม้เราจะ Clearing จนเข้าไปเรียนปี 1 ได้ในสักที่ สิ่งที่เราต้องถามตัวเองจริง ๆ ก็คือ เราพร้อมแล้วจริง ๆ หรือสำหรับการเรียนในระดับมหาวิทยาลัย บางคนคิดตรงนี้ได้จึงเลือกทางออกที่จะทำให้ตัวเองเตรียมตัวได้มากกว่านี้ เช่น การไปเรียน Foundation ซึ่งจะเป็นปีสำหรับปรับพื้นฐานก่อนขึ้นไปเรียนปี 1 ต่อไป หลาย ๆ ครั้งมหาวิทยาลัยที่เราโทรไปคุยด้วยตอน Clearing หรือตอนต่อรอง อาจจะเสนอทางเลือกนี้ขึ้นมา ก็ลองพิจารณาดูครับ การไปปรับพื้นฐานด้วย Foundation อีก 1 ปี อาจดูเป็นการเสียเวลา แต่ถ้ามันทำให้พื้นฐานมั่นคง มันก็คุ้มและยั่งยืนกว่านะครับ

อีกทางเลือกหนึ่งที่เริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้นคือการทำ Gap Year ก็คือการพักไปก่อน 1 ปี แล้วค่อยสมัครมหาวิทยาลัยใหม่ปีหน้า ทางเลือกนี้หลาย ๆ คนใช้เป็นโอกาสในการสอบ A-level ใหม่ในบางวิชาเพื่อให้คะแนนดีขึ้น การสมัคร UCAS ใหม่ก็จะมีโอกาสได้มหาวิทยาลัยที่สูงขึ้น อย่างไรก็ดี ก่อนทำ Gap Year ให้ดูด้วยว่ามหาวิทยาลัยเป้าหมายที่เราจะสมัครในปีหน้านั้น มีนโยบายเกี่ยวกับนักเรียนที่ทำ Gap Year อย่างไร เพราะบางที่จะเขียนไว้ว่าไม่รับเด็ก Gap Year หรือบางที่ก็ต้องการความชัดเจนว่า Gap Year 1 ปีนั้นเราใช้เวลาไปกับการทำอะไร และ เป็นสิ่งที่มหาวิทยาลัยเห็นว่ามีคุณค่าหรือไม่

ใครกำลังจะขึ้น Year 13 … คุณเหลือเวลาไม่นานแล้วนะ

แม้เรื่องข้างต้นทั้งหมดจะเกี่ยวกับนักเรียนที่เพิ่งจบ Year 13 แต่อยากจะบอกว่าใครกำลังจะขึ้น Year 13 ในอีกไม่กี่วันนี้ คุณเหลือเวลาอีกไม่นานแล้วนะ ในการที่จะเตรียมตัวเกี่ยวกับ UCAS Application ให้ดี ๆ ลองถามตัวเองดูครับ เขียน Personal Statement ไปถึงไหนแล้ว คุยกับครูที่จะเขียน Reference ให้ไปถึงไหนแล้ว ซ้อมทำ Admissions Tests และซ้อม Interview ดีหรือยัง แนวโน้ม Predicted grades จะเป็นเช่นไร ใส่ใจกับเรื่องพวกนี้ให้มาก ๆ นะครับ โค้งสุดท้ายแล้ว

เพราะถ้าเราปล่อยให้ช่วงเวลานี้ผ่านเลยไป แล้วเกิดอะไรผิดพลาดขึ้นมา แล้วมารู้ตัวอีกทีคืออีก 1 ปีข้างหน้า คือวันที่เกรด IB หรือ A-level ออก ตอนนั้นทุกอย่างอาจจะสายไปเสียแล้วก็ได้ครับ